Raid 1 sistemleri, verinin güvenliğini artırmak amacıyla mirroring yöntemiyle çalışan, en yaygın kullanılan Raid türlerinden biridir. Bu yapı verileri iki farklı diske aynı anda yazarak bir diskte arıza meydana geldiğinde diğer diskteki yedek sayesinde veri erişimini sürdürmeyi hedefler. Ancak pek çok kişi tarafından "tam güvenlik" şeklinde algılanır. Bazı senaryolarda veri kaybına karşı savunmasız kalabilir. Örneğin aynı anda iki diskin bozulması, dosya sisteminin bozulması ya da yanlış yapılandırma gibi durumlar Raid 1'deki verilerin erişilemez hale gelmesine yol açabilir.
İşte bu noktada Raid 1 veri kurtarma süreci devreye girer. Kurtarma süreci donanımsal uzmanlık, sistem mühendisliği bilgisi ve özel cihazlar gerektiren hassas bir süreçtir. Gold Data olarak Raid dizilerinden erişilemeyen, silinen ya da bozulmuş verileri profesyonel yaklaşımla yeniden erişilebilir hale getirmek için çalışıyoruz. Otomatik yazılımlardan farklı olarak fiziksel hasar tespiti, disk senkronizasyon analizi ve mantıksal yapı onarımı gibi adımlar uzman ekiplerimiz tarafından dikkatle uygulanır.
Raid Kurtarma Nedir?
Raid veri kurtarma, birden fazla sabit diskin birleşerek oluşturduğu veri dizilerinden çeşitli nedenlerle erişilemeyen verilerin yeniden elde edilmesi sürecidir. Bu süreç hem donanımsal arızaları hem de mantıksal bozulmaları içerebilir. Raid sistemleri çoğu zaman yüksek performans ve veri güvenliği sağlar. Ancak disk arızaları, hatalı yapılandırmalar veya kullanıcı müdahaleleri gibi durumlarda veri bütünlüğü bozulabilir. Kurtarma süreci Raid seviyesine (RAID 0, 1, 5, 6, 10 vb.) göre değişir ve uzmanlık, doğru analiz gerektirir.
Gold Data Raid veri kurtarma alanında sunduğu profesyonel çözümlerle fark yaratır. Bu titiz çalışma sonucunda erişilemeyen veriler yüksek bütünlükle yeniden elde edilir. Gold Data'nın uzman ekibi her vakaya özel bir teknik yaklaşım geliştirerek verinin en sağlıklı şekilde kurtarılmasını sağlar.
Raid Ne Demek?
Raid, birden fazla sabit disk veya sürücüyü tek bir mantıksal birim olarak birleştiren ve verinin güvenliği, performansı ya da her ikisini birden artırmayı hedefleyen bir depolama mimarisidir. Farklı "seviyeler" parite, aynalama (mirroring) ve şeritleme (striping) yöntemlerini kullanarak yedeklilik, hata toleransı veya bant genişliği kazancı sağlar.
Raid Dizisi Nedir?
Raid dizisi, seçilen bir Raid seviyesiyle yapılandırılarak bir araya getirilen disk grubudur. Bu grup donanım veya yazılım kontrolcüsü tarafından işletim sistemine tek bir sürücü olarak sunulur. Veri;düzene bağlı olarak şeritlenir, kopyalanır veya parite bloklarıyla korunur.
Raid Sistemi Nedir?
Raid sistemi, Raid dizilerini yöneten kontrolcü kart, sürücü tepsileri ve yönetim yazılımından oluşan bütüncül bir depolama çözümüdür. Sunucuya veya depolama ünitesine entegre edilir, disklerin sağlık izlemesini, yeniden oluşturma ve hata bildirim süreçlerini yönetir.
Raid 1 Nedir?
Raid 1, mirroring esasına dayanan bir yapıdır. İki veya daha fazla diske aynı veri bloğunu eş zamanlı yazar. Bir diskte arıza görüldüğünde diğer diskteki tam kopya üzerinden veri bütünlüğü korunur. Ardından yeni disk takılarak arka planda senkronizasyonla dizi eski güvenlik düzeyine döner.
Raid 1 Nasıl Çalışır?
Raid 1, blok düzeyinde mirroring depolama mimarisidir. Kurulum aşamasında iki eş disk bir araya getirilir. Her yazma işlemi her iki sürücüye de eş zamanlı olarak aktarılır. İşletim sistemine tek bir mantıksal diskmiş gibi gözüken bu yapı disklere yazılan tüm verinin tam bir kopyasını bulundurarak tek disk arızalarına karşı yüksek düzeyde koruma sunar. Okuma işlemlerinde ise kontrolcü her iki diski de tercih edebilir. Bu sayede load-balanced okunurlar ve okumada performans artışı yaşanabilir.
Disklerden biri arızalandığında sistem diğer sürücüdeki tam kopya üzerinden kesintisiz çalışmaya devam eder. Hata veren disk kolaylıkla çıkarılır. Yerine takılan yeni disk üzerinde başlangıçta alınan yedek imajdan veya kalan sağlam diskten blok blok yeniden senkronizasyon gerçekleştirilir. Bu "yeniden oluşturma" süreci Raid kontrolcüsü tarafından arka planda yönetilir. Tamamlandığında mirror yeniden güncel hale gelir ve yapı tam yedekli korumaya döner. Böylece hem güvenilirlik hem de erişilebilirlik üst düzeyde sağlanmış olur.
Raid 1 Hatasının Nedenleri
Raid 1 sistemleri yüksek erişilebilirlik sunsa da donanımsal, mantıksal veya işletimsel sebeplerden ötürü hatalarla karşılaşabilir. Böyle durumlarda hatanın kaynağını doğru belirlemek hem kesintisiz iş sürekliliği hem de veri bütünlüğünün korunması açısından kritik önem taşır. Aşağıda en sık rastlanan Raid 1 hata nedenlerini ve her birinin çalışma mantığı üzerindeki etkilerini anlatıyoruz:
- Donanım Arızaları
Motor, yatak ve okuma-yazma kafası sorunları gibi mekanik arızalar veya elektronik donanım bozulmaları disklerden birinin tamamen devre dışı kalmasına yol açabilir. Bu durumda ayna yapı üzerindeki tek sağlam diske yük biner ve kalıcı hasar riski ortaya çıkar.
- Raid Denetleyici Problemleri
Kontrolcü karttaki firmware hataları, bellek arızası veya bağlantı portu sorunları, mirror yazmalarının veya senkronizasyon komutlarının eksik ya da hatalı iletilmesine neden olur. Diskler sağlıklı görünse bile veri tutarsızlıkları oluşabilir.
- Senkronizasyon ve Yeniden Oluşturma Hataları
Disk değişimi, güç kesintisi veya ani sistem kapanmaları sırasında başlayan "yeniden oluşturma" (rebuild) işlemi tamamlanamazsa ayna yüzeyleri birbirinden ayrışır. Eksik bloklar ve tutarsız parite, veri bütünlüğünü bozar.
- Dosya Sistemi ve Mantıksal Bozulmalar
Raid katmanının altındaki NTFS, ext4 vb. dosya sistemi zedelenirse işletim sistemi dizini veya tablo bilgilerini okuyamaz. Fiziksel mirror sağlam olsa bile mantıksal bütünlük kaybolur ve diskler mount edilemez.
- Yanlış Yapılandırma ve İnsan Hataları
Raid seviyesi seçimi, stripe boyutu veya ayna tanımlamaları sırasında yapılan konfigürasyon hataları, sistem açılırken yönlendirme hatalarına yol açar. Ayrıca hatalı disk çıkarma/takma işlemleri de senkronizasyonu bozabilir.
Raid 1 Diski Nasıl Değiştirilir?
Raid 1 dizisinde herhangi bir disk arızası sistemin bütünlüğünü doğrudan etkilemese de yedekleme katmanını kaybetme riski oluşturur. Arızalı diskin hızlı ve doğru bir şekilde değiştirilmesi, kesintisiz çalışma ve veri güvenliği açısından kritik öneme sahiptir.
Raid 1 diski değiştirme süreci şu şekildedir;
- Arızalı Diski Tespit Etme
Raid kontrolcüsünde veya sunucu yönetim arabiriminde hata veren disk belirlenir. Disk üzerindeki LED göstergeleri ve sistem log'ları, hangi sürücünün devre dışı kaldığını netleştirir.
- Güvenlik ve Yedekleme Hazırlığı
Kritik uygulamaları veya veritabanları güvenli bir noktaya alınır. Gerekiyorsa canlı yedek alınmalıdır. Hot-swap özelliği yoksa sunucuyu kontrollü bir şekilde kapatılır ve güç kaynağını kesilir.
- Arızalı Diski Fiziksel Olarak Çıkarma
Raid tepsisinin veya kasanın sürücü bölmesinin kilidi açılır. Disk yatağından diski düz ve nazik bir hareketle çıkarılır. Bu süreçte bağlantı portlarına zarar verilmemelidir.
- Yeni Diski Yerleştirme
Arızalı diskle aynı model ve kapasitede uyumlu bir disk hazırlanır. Tepsiye sıkıca oturtulur ve bağlantı portlarının tam temas ettiğinden emin olunması gerekir.
- Rebuild (Yeniden Oluşturma) Sürecini Başlatma
Raid kontrolcüsü arabiriminden veya sunucu yönetim yazılımından "rebuild" komutu verilir. Kontrolcü, yeni disk ile sağlam disk arasındaki aynalama işlemini arka planda gerçekleştirir.
- Senkronizasyonu ve Durumu İzleme
Rebuild ilerleme yüzdesi ve hata log'ları düzenli olarak kontrol edilmelidir. İşlem tamamlanana kadar disk yoğunluğu yüksek olabilir. Bu süreçte performans düşüşüne hazırlıklı olmak gerekir.
- Doğrulama ve Raporlama
Rebuild bittiğinde disk bütünlüğünü test etmek için örnek dosya okuma/yazma işlemleri yapılır. Yaşanan arızayı, uyguladığınız adımları ve yeni diskin seri numarasını içeren bir bakım raporu oluşturulması gerekir.
Raid Veri Kurtarma
Raid veri kurtarma birden fazla sabit diskin parite, aynalama veya şeritleme yöntemleriyle oluşturduğu Raid dizilerinde meydana gelen donanımsal, mantıksal veya konfigürasyon kaynaklı arızalar sonucu erişilemez hale gelen verilerin yeniden erişilebilir kılınması sürecidir. Disk motoru arızaları, kafaların yüzeye çarpması, kontrolcü hataları, dosya sistemi bozulmaları veya yanlış yapılandırma gibi durumlar Raid yapısının bütünlüğünü bozabilir. Raid veri kurtarma, sadece silinen dosyaları geri getirmekten öte hasar gören yapıları onararak bütün Raid topolojisini ve içerisindeki verileri bütünlükle yeniden oluşturmayı amaçlar.
Gold Data olarak Raid kurtarma sürecinde önceliğimiz orijinal disklerin birebir kopyalarını almak ve bu imajlar üzerinde fiziksel ve mantıksal analizler gerçekleştirmektir. Her türlü probleme müdahale edebilen uzman kadromuz, Raid seviyesinden bağımsız olarak verinin en yüksek doğrulukla kurtarılmasını sağlar.
